Dây thần kinh tọa còn gọi là dây thần kinh hông to là dây thần kinh dài nhất cơ thể đi từ phần dưới thắt lưng đến tận ngón chân và là một trong những dây thần kinh quan trọng trong cơ thể. Hiện nay, bệnh đau dây thần kinh tọa là tình trạng xảy khá phổ biến. Vậy đau dây thần kinh tọa là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân và cách chữa đau dây thần kinh tọa như thế nào? Mời bạn cùng phòng khám TASC tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
1.Đau dây thần kinh tọa là gì?
Đau dây thần kinh tọa (là Sciatica pain) là cơn đau toả ra dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa, nhánh từ lưng dưới qua hông, mông và xuống dưới từng chân. Thông thường, đau thần kinh toạ chỉ ảnh hưởng đến một bên của cơ thể.
Đau thần kinh tọa thường xảy ra khi thoát vị đĩa đệm ở cột sống thắt lưng (dưới). Các đốt sống (xương tạo nên cột sống) được tách ra và được đệm bởi các đĩa tròn và các mô liên kết. Khi một đĩa bị mòn do chấn thương hoặc chỉ là sau nhiều năm sử dụng thì trung tâm của nó có thể bắt đầu đẩy ra khỏi vòng ngoài. Thêm vào đó, xương cột sống trên cột sống hoặc hẹp cột sống chèn ép một phần của dây thần kinh. Điều này gây ra viêm, đau và thường bị tê ở chân.
2.Dấu hiệu, triệu chứng của bệnh đau dây thần kinh tọa
Khi bị đau dây thần kinh tọa người bệnh thường sẽ gặp phải các triệu chứng điển hình như sau:
- Cơn đau thần kinh tọa thường xuất hiện đột ngột sau một vận động mạnh hay sau một chấn thương.
- Cảm giác đau lan tỏa từ thắt lưng đến các ngón chân (đau dọc theo hướng từ dưới cột sống thắt lưng lan xuống vùng mông, mặt ngoài đùi và mặt trước cẳng chân sau đó đau lan đến mắt cá ngoài và kết thúc là các ngón chân)
- Tùy vị trí tổn thương mà người bệnh sẽ có các dấu hiệu lâm sàng khác nhau: tổn thương rễ thần kinh L4 thì đau đến vùng khoeo chân, tổn thương rễ thần kinh L5 thì cơn đau sẽ lan tỏa đến tận bàn chân và các ngón.
- Tính chất đau có thể thay đổi từ đau âm ỷ đến đau nhói hoặc đau dữ dội kèm theo tê chân, hạn chế cúi, đi lại khó khăn.
- Người bệnh cũng thường đau một bên, đa số là bên phải, cơn đau sẽ tăng lên khi có một cử động kèm theo như hắt hơi, cúi đột ngột, đứng lên ngồi xuống khó khăn, đau cả khi đi vệ sinh. Trong một số trường hợp khi cơn đau lan đến mặt trước đùi phải khiến người bệnh rất ngại hành vi quan hệ tình dục (do kích thích đám rối thần kinh thẹn)
- Cơn đau này sẽ giảm đi khi người bệnh giảm các hoạt động thể lực, nằm hoặc ngồi ở tư thế thoải mái hoặc được mát xa, bấm huyệt.
3.Nguyên nhân gây bệnh đau dây thần kinh tọa
Các nguyên nhân gây đau thần kinh tọa bao gồm:
- Nguyên nhân thông thường là đĩa đệm cột sống lồi ra và đè trực tiếp lên dây thần kinh tọa. Đĩa đệm có nhiệm vụ giảm sốc cho cột sống nhưng trong một số trường hợp có thể thoát vị và đè lên dây thần kinh.
- Các nguyên nhân khác bao gồm: chấn thương, viêm khớp thoái hóa gây kích thích hoặc sưng dây thần kinh tọa, viêm đĩa đệm đốt sống, tổn thương thân đốt sống (thường do lao, vi khuẩn, u)
- Hiếm gặp hơn nữa là dây thần kinh tọa bị chèn bởi khối u, cơ, bị chảy máu trong, nhiễm trùng và biến chứng từ chấn thương như gãy xương chậu, chấn thương, mang thai.
4.Các phương pháp chẩn đoán đau dây thần kinh tọa
Để chẩn đoán đau dây thần kinh tọa, bác sĩ sẽ đánh giá sức cơ và các phản xạ. Họ thường yêu cầu bạn thực hiện các động tác như đi bằng gót chân, đi bằng mũi chân, đứng dậy từ từ khi đang ngồi xổm hay nhấc hai chân lên cùng lúc khi đang nằm ngửa. Cơn đau liên quan đến dây thần kinh tọa thường sẽ trở nên trầm trọng hơn khi bạn thực hiện các động tác này.
Một số nghiệm pháp góp phần chẩn đoán:
- Hệ thống điểm đau Valleix, dấu chuông bấm dương tính.
- Dấu hiệu Lasègue dương tính.
- Phản xạ gân xương: Phản xạ gân bánh chè giảm hoặc mất trong tổn thương rễ L4, phản xạ gân gót giảm hoặc mất trong tổn thương rễ S1.
Cận lâm sàng chẩn đoán:
- Chụp Xquang thường quy cột sống thắt lưng: ít có giá trị chẩn đoán nguyên nhân. Đa số các trường hợp Xquang thường quy bình thường hoặc có dấu hiệu thoái hóa cột sống thắt lưng, trượt đốt sống. Chỉ định chụp Xquang thường quy nhằm loại trừ một số nguyên nhân (viêm đĩa đệm đốt sống, tình trạng hủy đốt sống do ung thư…).
- Chụp cộng hưởng từ (MRI) cột sống thắt lưng: nhằm xác định chính xác dạng tổn thương cũng như vị trí khối thoát vị, mức độ thoát vị đĩa đệm, đồng thời có thể phát hiện các nguyên nhân ít gặp khác (viêm đĩa đệm đốt sống, khối u, …).
- Chụp CT-scan: chỉ được chỉ định khi không có điều kiện chụp cộng hưởng từ.
- Điện cơ (EMG): giúp phát hiện và đánh giá tổn thương các rễ thần kinh.
5.Phương pháp điều trị đau thần kinh tọa
Hiện nay bệnh đau dây thần kinh toạ thường được điều trị theo các phương pháp như:
- Dùng thuốc
- Phẫu thuật
- Trị liệu thần kinh cột sống (Phương pháp Chiropractic)
- Vật lý trị liệu phục hồi chức năng
- Kết hợp trị liệu thần kinh cột sống và các bài tập vật lý trị liệu
Một trong những địa chỉ điều trị bệnh đau dây thần kinh tọa tốt nhất hiện nay đó là phòng khám TASC. Phòng khám TASC là địa chỉ khám xương khớp, chữa thoát vị thoái hoá, chữa cong vẹo cột sống,.. tốt và giúp hàng nghìn bệnh nhân khỏi bệnh. Đến với TASC các bệnh nhân sẽ được thăm khám và đưa ra phác đồ điều trị cụ thể từ chính bác sĩ đào tạo chính thống từ Mỹ, có các giấy tờ, chứng chỉ, bằng cấp rõ ràng. Bác sĩ là Việt Kiều nên sử dụng được cả 2 ngôn ngữ, thuận lợi cho giao tiếp.
Tại đây, phương pháp điều trị cho bệnh lý đau thần kinh tọa bao gồm Trị liệu thần kinh cột sống kết hợp với Vật lý trị liệu và các thiết bị máy móc hiện đại nhằm tác động trực tiếp nguyên nhân gây bệnh, giúp chữa lành các cơn đau một cách tự nhiên mà không dùng thuốc hay phẫu thuật.
Trên đây là những điều cần biết về đau dây thần kinh tọa. Mặc dù là bệnh rất phổ biến nhưng bạn không nên chủ quan để tránh ảnh hưởng đến chất lượng sống. Nếu bạn có bất kỳ các dấu hiệu hay triệu chứng nào của bệnh đau dây thần kinh tọa, bạn nên thăm khám và điều trị dứt điểm càng sớm càng tốt để tăng tỉ lệ hồi phục sức khỏe.
Liên hệ với TASC để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất:
TASC (THE AMERICAN SPINE CLINIC) PHÒNG KHÁM MỸ VIỆT CHUYÊN KHOA XƯƠNG KHỚP, THẦN KINH CỘT SỐNG
CS1: A42 – TT19 Nguyễn Khuyến, Khu đô thị Văn Quán, Phường Phúc La, Quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội
Hotline: 08-690-690-20
CS2: 1/143 Trung Kính, Trung Hoà, Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội
Hotline: 08-360-690-20
Email: tascxuongkhop@gmail.com
Website: www.tascxuongkhop.com/